امروزه در حوزه های زیادی از سواد سخن گفته می شود، مانند سواد سیاسی، سواد فرهنگی، سواد رسانه ای، سواد حقوقی و سواد بهداشتی و .... در این ترکیبات سواد در یک معنی - و نه لزوما جامع ترین معنی - به «مجموعه اطلاعات کلی و اولیه» به منظور «مهارت افزایی» و با هدف «افزایش کیفیت زندگی» گفته می شود. به عنوان مثال، سواد حقوقی به دنبال آن است که به مخاطب خود یک تصویر کلی از فضای حقوق، کارکرد آن، مسایل مبتلابه و پاسخ حقوقی آنها عرضه کند و قدری به مهارت وی در فضای حقوقی بیافزاید.
واقعیت اینست که زندگی ما به ابزارهای دیجیتال گره خورده است و تحت هیچ شرایطی نمی توان تکنولوژی ها و دانش دیجیتال را از زندگی حذف کرد. پس برای استفاده از این ابزارهای دیجیتالی باید دانش و سواد کافی را داشته باشیم. به دانش استفاده از ابزارهای دیجیتال سواد دیجیتالی گفته می شود. صاحب نظران سواد دیجیتالی را به انواعی تقسیم کرده اند که معمولاً شامل موارد ذیل می گردد:
سواد فناورانه:
به منظور افزایش مهارت کاربران، با ارایه تصویر کلی از فضای فناوری، قابلیت ها و کاربردهای فناوری، تحولات فناورانه، مزایا و منافع فناوری و نحوه رویایی با فناوری را می آموزد تا هر کسی بسته به موقعیت خود، بتواند با استفاده از فضای فناورانه جهت افزایش بهره وری و کیفیت زندگی خود از آن استفاده کند.
سواد اطلاعاتی:
درصدد است تا اطلاعات را، صرف نظر از محتوی آن، با توجه به عواملی چون منبع اطلاعات، پیچیدگی اطلاعات، اعتبار اطلاعات، ساختار اطلاعات، قالب اطلاعات و هدف اطلاعات برای مخاطب طبقه بندی و درجه بندی کند. کاربر باید به هنگام جستجوی مطلب در موتورهای جستجو، بین داده هایی که از پایگاه های معتبر منتشر می شود و داده هایی که نمی توان چندان به اعتبار آنها تکیه کرد تفاوت قائل شود. همچنین، لازم است مهارت های جستجو را به نحوی بیاموزد که بتواند به داده مورد نظر دسترسی یابد؛
سواد رسانه ای:
می خواهد ضمن معرفی رسانه و کارکرد آن به مخاطب، در مورد نحوه استفاده از رسانه از قبیل میزان استفاده، رسانه های قابل اعتماد، شگردهای رسانه ها در خبرپراکنی و ارائه داده ها، مهارت هایی را بیاموزد. باید توجه نمود که سیاست گذاران رسانه ممکن است با سوگیری و به نحو هدفمند سواد رسانه را در حوزه های خاص ارائه کنند. به عنوان مثال موضوع سواد سیاسی، توسط یک فرد دینی و مکتبی، به یک نحو ترسیم می شود و از نگاه کسی که سکولار فکر می کند به نحو دیگری عرضه می شود. لذا مخاطب باید هوشیار باشد که سواد در یک حوزه را از چه کسی اخذ می کند؛ کسب همین مهارت به سواد اطلاعاتی نظیر منبع شناسی یا شناخت تولیدکنندگان داده نیاز دارد.
