کتاب : مدیریت تعارض و مذاکره

مؤلف:  علی رضائیان (چهره ماندگار مدیریت)

ناشر: سمت

سال چاپ: 1400 (چاپ سیزدهم)

تعارض چهره های گوناگونی دارد و برای مدیران مسئول دستیابی به هدفهای سازمانی، چالشی مستمر تلقی می‌شود. یادگیری مدیریت تعارض برای انطباق و استفاده از تغییر و تحول برای فرد، خانواده و سازمان، امری ضروری و حیاتی است. در واقع مدیریت اثربخش تعارض به مدیر کمک می‌کند که با تحولات جدید در ارتباط باشد و برای مقابله با تهدیدها و استفاده از فرصتها، بهترین راه‌حل را بیابد. ناگفته نماند که مدیریت تعارض سعه صدر و استقامت می طلبد و در سازمانهای کاری امروزی تعارض مانند قدرت و سیاست، در سازمان نیرویی اجتناب ناپذیر است و گاهی مثبت تلقی می شود. از سوی دیگر، در اقتصاد جهانی امروز که ادغام ها، همکاری های مشترک تجاری و تشکیل ائتلاف ها میان سازمانها، خارج از مرزهای ملی به صورت نظم روز درآمده، داد و ستد با افرادی از فرهنگ های مختلف بسیار معمول گشته است. تعارض میان فرهنگی بالقوه به دلیل مفروضات متفاوت درباره چگونه اندیشیدن و عمل کردن، هم ناگهانی و هم در خور توجه است. موفقیت یا شکست داد و ستدهای میان فرهنگی، اغلب به اجتناب یا به حداقل رساندن تعارض واقعی یا ادراک شده بستگی دارد؛ از این رو آگاهی از تفاوت های فرهنگی نخستین گام مهمی است که باید برداشته شود. پس از آن تعارض میان فرهنگی را با ایجاد روابط میان فرهنگی می توان تعدیل کرد.

فهرست مطالب

بخش اول : تعارض ، چالش مستمر مدیران
   فصل اول : تعارض و انواع آن
   فصل دوم : تعارض در سطح فرد
   فصل سوم : تعارض در سطح گروهی و سازمانی
   فصل چهارم : فراگرد شکل گیری تعارض و مدیریت آن
   فصل پنجم : حل اختلاف غیررسمی و تعارض در آیینه پژوهش
بخش دوم : مذاکره
   فصل ششم : مذاکره و انواع آن
   فصل هفتم : مذاکره اثر بخش
   فصل هشتم : راهبردها و فنون مذاکره
   فصل نهم : مسائل میان فرهنگی و جنبه‌های اخلاقی مذاکره

 

تعارض در سازمان

در فرهنگ لغات فارسى از تعارض به عنوان معترض شدن و مزاحم یکدیگر شدن و با هم اختلاف داشتن یاد شده است. تعارض جزئی طبیعی و عادی از زندگی روزمره ما و واقعیتی است که بشر در طول تاریخ با آن آشنا بوده ولی متأسفانه به دلیل عدم مدیریت صحیح، بیشتر به ستیزه جویی و دشمنی مبدل شده است. لذا امروز افراد پیشینه ناخوشایندی از آن دارند و به تعارض به عنوان یک پدیده منفی نگاه میکنند. 
تعارض در سازمان اجتناب ناپذیر است و لزوماً غیر ضروری نیست. تعارض می تواند خلاقیت را بیشتر و نوآوری و تغییر را ترویج دهد و یا ممکن است باعث اتلاف و تحلیل انرژی و منابع سازمان شود. برای مدیریت صحیح تعارض بایستی مدیران آن را به عنوان نیروی دائمی بشناسند و با برخورد سازنده و صحیح در جهت پویائی سازمان، آن را مدیریت نمایند. بنابراین توانائی هدایت و کنترل پدیده تعارض در سازمانها از مهمترین مهارتهای مدیران است که مدیران امروز نیازمند آن هستند.
مدیریت تعارض از یک سو به معنی به حداقل رساندن قدرت تخریبی تعارض است و و از سوی دیگر تعارض را به صورت یک پدیده اثربخش، خلاق،سازنده و سودمند مبدل می سازد. به طور کلی از میان تمام مهارت های مورد نیاز برای اثربخشی مدیران هیچ کدام مهمتر از مدیریت تعارض نیست. تعارض می تواند بر عملکرد سازمان اثرات ناگوار بگذارد یا شرایطی پدید آورد که سازمان بسیاری از نیروهای کارآمد خود را از دست بدهد. استفاده صحیح از تعارض ،موجب بهبود عملکرد و ارتقای سطح سلامتی سازمان می شود و استفاده غیر موثر موجب کاهش عملکرد و ایجاد تشنج و تنش در سازمان می شود .استفاده موثر از تعارض، مستلزم داشتن مهارت در اداره و کنترل تعارض است که به عنوان مدیریت تعارض بیان می شود. برخی تحقیقات نشان داده است که 20 درصد وقت مدیران عالی و میانی صرف برخورد با تعارض می شود. یافته مهمتر آنکه  در بین 25 عاملی که از نظر مدیران،عوامل اصلی در موفقیت شغلی شان بوده، «عامل توانایی برخورد با تعارض» مقام اول را به خود اختصاص داده است. محققان برای مدیریت تعارض پنج سبک اصلی را معرفی کرده اند: